रोचक ...

नेपालको राष्ट्रिय फूल लालीगुराँसको फुल्ने समय शुरु भएकोछ । लालीगुराँसको रुख १० सेमी देखि ३० मिटर सम्म अग्लो हुन्छ। अंग्रेजीमा रोडोडेनड्रन (Rhododendron) भनेर चिनिने यो मनमोहक फूलका बिभिन्न प्रजाती संसारभरी नै पाइन्छन ।

संसारभरी १००० भन्दा बढी प्रजातीपाइनेमा  चीनमा मात्रै ५७१ प्रजाती रहेको तथ्यांक रहेको छ । गुराँस १३००मीटर देखि ५६००मिटरको उचाइमा पाइन्छ। माघ देखि भाद्रसम्म फुल्ने यो फूलले डाँडाकाँडानै रंगिने गर्दछ ।

लालीगुराँसका बारेमा केही रोचक तथ्य:

• लालीगुराँसको फूल खान हुन्छ, अलीअली अमिलो स्वादको यो फूललाइ अचार बनाएर राखेमा लामो समय सम्म बिग्रदैन ।
• लालीगुराँसको जुस, जाम, तेल आदि बनाएर बेच्ने पनि गरिन्छ ।
• लालीगुराँसको ताजा वा सुकाएको फूल माछा पकाउदा हालेमा यसले माछाको काँडा नरम बनाउछ भन्ने बिस्वास गरिन्छ ।
• लालीगुराँसलाइ रास्ट्रिय फूलको रुपम २०१९ सालमा मान्यता दिईएको हो ।
• नेपाली रुपैया ५०० र १००० को नोटमा पनि लालीगुराँस अंकित गरिएको छ ।

लालीगुराँस नेपालमा मात्र नभएर बिदेशमा पनि त्यतिकै मनपराईएको फूल हो । लालीगुराँसका बारेका थप रोचक तथ्य:

• लालीगुराँसको रुख भारतीय राज्य सिक्किमको रास्ट्रिय रुख पनि हो ।
• तेस्तै लालीगुराँसको फूल भारतीय राज्य कश्मिर र पाकिस्तान तर्फको कश्मिरको पनि रास्ट्रिय फूल हो ।
• लालीगुराँसको फूल अमेरिकी राज्य वेस्ट भर्जिनियाको पनि प्रान्तीय फूल हो । साथै, वेस्ट भर्जिनियाको प्रान्तीय झन्डामा पनि यो फूल अंकित छ ।

१) प्रकृतिक थर्मोमिटर चरोः- स्ट्रेलीयामा पाइने मैली नामक चराको जिव्रोमा ताप नाप्ने प्रकृतिक थर्मोमिटर हुन्छ । यसले आफ्ना फुल (अण्डम) पार्दा कुहिन लागेका पातपतिङ्गरहरुले भरिएको रुखको टोड्कामा लगेर पार्छ । किनकि उक्त कुहिन लागेका वनस्पतिबाट तातो ताप निस्कने गर्छ । सो मैली चराले अन्डाहरु कोरल्नलायक गरी तात्दै छन् कि छैनन् भनेर नियमित रुपमा आफ्नो जिव्रोले जाँच गरिरहन्छ । 

२) लासद्धारा कुस्तीमा जित हासिलः- एकजना प्रसिद्ध युनानी पहलमान्  एरैसियनको एउटा कुस्ती प्रतियोगितामा मृत्युपश्चात् उक्त लासलाई नै सो कुस्तीको विजयी मानिएको थियो । उक्त कुस्तीमा नुनै पनि प्रकारको चाल र कहीँ पनि समाउन मनाही थिएन । त्यसमा प्रतिद्धन्द्धीद्धारा उसका घाँटीमा यति            बलियोसँग समाइएको थियो कि एरैसियनको सास च्यापिँदै गइरहेको थियो । त्यसै समयमा एरैसियनले आफ्नो प्रतिस्प्रर्धीको खुट्टामा अन्तिमपटक यति जोडले हिर्कायो कि उसले त्यसबेल प्रचलित आत्मसमर्पणको परम्परागत तरिकाअनुसार एरैसियनको काँध थपथपायो । तत्पश्चात् तुरुन्त नै एरैसियनको मृत्यु भयो र ढल्यो । तर जजहरुले उक्त मृत लासलाई नै सो कुस्तीको विजेता घोषित गरे ।

३) एक घण्टामा १० पाउन्ड तौल बढ्ने प्राणीः- ब्लू ह्वेल नामक ह्वेल माछाको शिशुअवस्थामा १० पाउन्ड प्रतिघण्टाका दरले तौल बढ्छ । यसरी सुरु अवस्थामा यसको तौल प्रतिदिन २४० पौन्ड जति बढ्दछ ।

४)अकाट्य आदेशवाला उल्लूः- दक्षिण अमेरिकामा पाइने एउटा उल्लू (लाटोकोसेरो) को नाम क्याबुर हो । यो उल्लूहरुमा सबभन्दा सानो जातिको हो । यो उल्लू जतिसुकै सानो भए पनि यसको बोली अन्य पन्छीहरुका लागि नमानी नहुने आदेश हो । यसको बोलीद्धारा गरिएको मुकार जुनसुकै पन्छीले सुने पनि      सुन्नेवाला प्रत्येक पन्छी उल्लूसँग आउन    पुग्छ र उसको सिकार बन्दछ ।आयसक्रिम फल इक्वेडरमा पाइने एउटा फलको नाम   चिरिमोया हो । यसलाई एउटा प्राकृतिक आइसक्रिमको कटौराका रुपमा पनि लिन सकिन्छ, त्यो पनि मिक्स फुट आइसक्रिमका रुपमा । यसको गुदी चम्चाले निकालेर खाइन्छ, जुन तीन प्रकारको स्वादिस्ट एवम् गुगन्धित स्वादहरुको मिश्रण हुन्ट , पाइनापल, स्ट्राबरी र केरा । 

५)छपटक मर्ने सैनिक जर्नेलः- फ्रान्सिसी सेनाका एकजना जर्नेल बैपतिस्ते डि मान्टमरिन थिए । उनी पाँचपटकसम्म युद्धस्थलमा मृत घोषित गरिए । तर अन्त्येष्टिका लागि गाड्न लाग्दा उनी प्रत्येकपटक ब्युँते । उनले कुल ५५ वर्ष फ्रान्सिसी सेनामा सेवा गरे । सन् १७०४ मा जन्मिएका उनी छैटौँ पटक साँच्चै मरे । त्यस बखत उनको उमेर ७५ वर्ष थियो ।